Zaćma - jak wygląda jej leczenie?

Zaćma, zwana inaczej kataraktą, jest następstwem degeneracji soczewki oka. Naturalna soczewka jest przezroczysta, natomiast osoby cierpiącej na zaćmę - mglista, o wyraźnie biało-szarej barwie. Obraz widziany przez taką soczewkę przypomina patrzenie przez zamgloną szybę. Oczywistym następstwem jest pogorszenie wzroku, bóle oczu i głowy spowodowane nadmiernym wysiłkiem w celu klaryfikacji widzianego obrazu. Podobnie jak prezbiopia, zaćma ma charakter postępowy co oznacza, że zmiany objawiają się stopniowo. Nie należy lekceważyć jakichkolwiek sygnałów świadczących o pogarszającym się stanie wzroku. Im szybciej zdiagnozowana przez okulistę, tym większe prawdopodobieństwo znacznego spowolnienia degeneracji soczewki.

Zacznijmy od opisania czym jest soczewka - to przezroczysta, elastyczna, światłoczuła membrana znajdująca się za tęczówką. Odpowiada za skupianie promieni światła bezpośrednio na siatkówce, dzięki czemu widzimy wyraźny obraz.

Rys. 1 Uproszczony schemat budowy oka.

źródło: https://www.aao.org/eye-health/anatomy/lens-9

Wraz ze starzeniem organizmu soczewka staje się mniej elastyczna, ze względu na coraz bardziej ograniczone skurcze mięśni rzęskowych (patrz prezbiopia), mniej przezroczysta i grubsza. Zachodzą fundamentalne zmiany w strukturze soczewki na poziomie białek i włókien ją budujących, które łącząc się w większe ugrupowania są widoczne jako mgliste "plamki" ograniczające ilość światła wpadającego do oka.

Według zaleceń Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej, najlepszym sposobem jest zwiększenie w codziennej diecie ilości produktów bogatych w antyoksydanty (witaminy C i E oraz karotenoidy) , flawonoidy oraz witaminy B1, B2 i niacynę. Jednoczesne ograniczenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych spotęguje efekt.

Świetnym źródłem witamin C i E są warzywa i owoce, dlatego ważnym jest, aby uwzględnić je w codziennej diecie. Należy jednak pamiętać, że część witamin rozpuszczalna jest w tłuszczach (witaminy A,D,E oraz K) dlatego nie jedzmy warzyw na sucho - dodajmy niewielką ilość oleju czy oliwy.

Witaminy B1, B2 i niacynę znajdziemy w mleku i produktach mlecznych oraz zbożowych pełnoziarnistych. Flawonoidy są obecne tylko w produktach roślinnych m.in.: orzechach, nasionach roślin strączkowych, cebuli, kapuście, brokułach, selerze czy pomidorach.

Pamiętajmy też o podstawowych, okresowych badaniach oczu u optyka specjalisty.

Zaćma może zostać wyleczona jedynie chirurgicznie. Zabieg polega najczęściej na usunięciu soczewki i zastąpieniu jej sztuczną. W celu określenia potrzeby operacji, konieczna jest konsultacja z okulistą.

Źródła:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cataracts/symptoms-causes/syc-20353790

https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/jak-chronic-oczy-przed-zacma/