Widzenie stereoskopowe - czym jest, zaburzenia, badanie, leczenie u dzieci.

Widzenie stereoskopowe inaczej stereopsja lub po prostu widzenie przestrzenne to najbardziej zaawansowany poziom widzenia obuocznego. Zarówno prawe jak i lewe oko widzi inaczej i obraz z każdego z nich jest inny, obraz scala się w jeden prawidłowy gdy dotrze do mózgu. To właśnie widzenie stereoskopowe pełni ważną funkcję podczas tego procesu. Stereopsja pozwala na przykład na ocenę odległość czy widzenie głębi. Dzięki takiej umiejętności możemy np. złapać lecącą w naszym kierunku piłkę, schodzić bez obawy po schodach, czy ocenić odległość jaka dzieli nas od danego przedmiotu.

Osoby które nie widzą na jedno oko lub tracą w nim wzrok często mają problemy ze zwykłym ocenieniem odległości nawet by chwycić za pierwszym razem kubek czy długopis. Istotnym jest też to że widzenie przestrzenne działa do około 10 metrów, przedmioty znajdujące się dalej mózg rozpoznaje dzięki perspektywie i tego jak padają cienie.

Istnieją zaburzenia widzenia stereoskopowego, które niestety są uciążliwe.

Do takich zaburzeń należą na przykład:

Ważnym jest fakt, że zaburzenia widzenia przestrzennego mogą pojawić się w różnym wieku tak więc warto jest pamiętać o tym badać pod tym kątem dzieci.

Metod badania stereoskopowego jest kilka. Najbardziej podstawowym z badań widzenia przestrzennego jest badanie ortoptyczne, które polega na sprawdzeniu koordynacji wzrokowo-ruchowej, kontroli ruchu gałek ocznych, i ogólnym badaniem w celu wykrycia wady wzroku.

Kolejnym badaniem jest tzw. test muchy (stereo fly test), do którego wykonania trzeba mieć specjalne polaryzacyjne okulary. Pacjent patrzy przez okulary na rysunek muchy. Jeśli patrząc się na niego mamy wrażenie, że mucha jakby ?wyrasta? z kartki to oznacza to, że nasz mózg jak i narząd wzroku działają prawidłowo.

Popularnym testem zalecanym dla ludzi, których praca bardziej wymaga widzenia stereoskopowego (np. operator wózka widłowego) jest stereotest Howarda-Dolmana. Używa się do niego specjalnego przedmiotu z trzema kołkami które znajdują się w różnej odległości w przestrzeni. Zadaniem pacjenta jest ułożenie kołków w jednej linii w przestrzeni.

Test TNO to test, który z kolei używany jest w badaniach widzenia przestrzennego u dzieci, najczęściej w wieku przedszkolnym. Zawiera on siedem tablic na których umieszczone są figury złożone z zielono-czerwonych kropek. Ponownie wymagane są do tego badania okulary z soczewką zieloną i czerwoną. W miarę zmiany kolejnych tablic wzrasta poziom trudności w odczytywaniu przestrzennych obiektów które widzi się dzięki temu, że każde oko przez kolorowe soczewki ma inny, dominujący kolor.

Złą wiadomością jest to, że w przypadku braku widzenia stereoskopowego u dorosłych leczenie jest niemożliwe, dlatego właśnie tak ważne jest badanie tego widzenia u najmłodszych. U małych dzieci leczenie jest możliwe, oczywiście jeśli zostanie wystarczająco wcześnie wykryte.

Jeśli dziecko będzie miało zaburzenia widzenia przestrzennego i nie zostanie podjęte leczenie odpowiednio szybko, to może to niestety skutkować bardzo przykrymi konsekwencjami w dalszym rozwoju, przyszłości i życiu dorosłym. U dziecka z takimi zaburzeniami nieprawidłowo tworzą się połączenia nerwowe co może skutkować całkowitym brakiem widzenia stereoskopowego w życiu dorosłym.

Jak widać, widzenie przestrzenne jest bardzo istotne w naszym życiu a w przypadku niektórych zawodów (na przykład takich jak kierowca czy budowlaniec) wręcz niezbędne. Pamiętajmy więc aby zwracać uwagę u naszych pociech na takie zachowania jak oglądanie rzeczy ze zbyt bliskiej odległości, przekrzywia głowę na boki, ma problemy z koordynacją, rysowaniem czy malowaniem, ma trudności z chwyceniem czegoś za pierwszym razem.

Badanie widzenia stereoskopowego to jedno z podstawowych badań u okulisty i również jedno z najważniejszych badań optycznych u naszych dzieci.

Źródła:

http://ioptyk.pl/widzenie-stereoskopowe-zaburzenia-badania-leczenie/

https://www.bezokularow.pl/poradnik/widzenie-stereoskopowe-mechanizm-i-badania

https://barbarapakula.pl/dlaczego-widzenie-obuoczne-jest-wazne/