Gogle VR czyli okulary wirtualnej rzeczywistości - jak działają i czy szkodzą oczom?

dodano: 2023-09-06

Czym są gogle wirtualnej rzeczywistości?

Pierwsza wirtualna rzeczywistość zaczęła się pokazywać na rynku w latach 90. dwudziestego wieku. Początki nie były jednak jakoś bardzo rozwojowe dla tej technologii w przeciwieństwie do czasów obecnych gdzie słyszy się o niej dużo częściej.

Gdy zastanowimy się nad samym pojęciem wirtualnej rzeczywistości to dla większości pierwszym skojarzeniem będą gogle VR. To za ich pomocą najczęściej przenosimy się w ten komputerowy, wirtualny świat.

gogle VR a wzrok

Jak działają gogle VR?

Gogle do wirtualnej rzeczywistości zazwyczaj wyglądają jak dużo większe gogle do nurkowania, często połączone są z zestawem słuchawkowym oraz coraz częściej połączone są również z kontrolerami trzymanymi w dłoniach. Jeśli nie korzystają one z połączenia z telefonem to najprawdopodobniej łączą się z inną jednostką taką jak PC czy konsola, na których to pojawia się dedykowana gra lub film w tej technologii.

gogle VR a prawidłowe widzenie

Treść wyświetlana na dwóch ekranach jest to ta sama treść, ale odrobinę przesunięta wobec siebie co dla oczu, a tak naprawdę mózgu, sprawia wrażenie delikatnego przesunięcia obrazu, co po scaleniu obrazu automatycznie daje złudzenie widzenia w trzech wymiarach. Dodatkowo sam obraz przechodzi jeszcze przez soczewki, co potęguję wrażenie jakoby obraz, który widzimy, był w 3D.

Czy gogle wirtualnej rzeczywistości szkodzą naszym oczom?

Jak się zapewne można domyślać, używanie i patrzenie przez dłuższy czas przez gogle VR nie wpływa korzystnie na wzrok, gdyż podobnie jak patrzenie z bliska w telewizor, czy ekran monitora nie wpływa dobrze na oczy.

Ekrany, które znajdują się bardzo blisko gałek ocznych, nie wpływają pozytywnie na ich zdrowie, a najczęstszym problemem, z jakim możemy się spotkać w przypadku takiej rozrywki, jest po prostu przemęczenie oczu. Zmęczenie oczu może mieć różne konsekwencje, a są nimi miedzy innymi ból głowy i/lub szyi, podwójne widzenie, czy ból oczu i ich okolic.

gogle VR a zaburzenia widzenia
Kolejnym częstym problemem, który pojawia się u osób, które korzystają z takich okularów jest to, że zazwyczaj przy pierwszej styczności (choć u niektórych jest to problem występujący za każdym razem) pojawia się uczucie mdłości a w skrajnych przypadkach może nawet dochodzić do wymiotów. Jest to najzwyczajniej na świecie spowodowane pojawieniem się bodźców takich jak przy chorobie morskiej czy lokomocyjnej, której sporo osób w swoim życiu doświadczyło. Mózg otrzymuje wtedy mylne, niezgodne do końca ze sobą sygnały od oczu, uszu i całego ciała, które skutkują wspomnianym wyżej efektem.

Konsekwencją korzystania z VR może być również niekoniecznie szkodliwe, ale na pewno bardzo uciążliwe drganie oczu i/lub mięśni. Te raczej nie są bardzo szkodliwe ale z racji na fakt, że może to trwać od kilku godzin do nawet kilku dni jasno daje nam znać, że zdrowym nie jest.

Ważnym jest również wspomnienie o wypowiedzi doktora Davida Allamby'ego z London's Focus Clinic, okulistę i chirurga, który zapytany o to, czy okulary VR mogą uszkadzać wzrok odpowiedział:
"Rodzice i młodzież muszą zdawać sobie sprawę, że przy VR może dojść do znaczącego odcięcia wzroku od światła słonecznego, które wpływa bezpośrednio na rozwój i kształcenie się oczu. Efektem w takiej sytuacji jest niestety krótkowzroczność."
Doktor Allamby wspomina również o tym, że przy korzystaniu z tejże rozrywki pojawia się również wysuszanie gałek ocznych, a jest to spowodowane tym, że po prostu nie mrugamy tak często, jak powinniśmy.

Dodatkowe (niekoniecznie oczywiste) konsekwencje zdrowotne.

Od kilku lat pojawiają się również promowane różnego rodzaju miejsca gdzie można skorzystać z rozrywki jaką daje nam wirtualna rzeczywistość co również może nieść za sobą poważne a niekoniecznie oczywiste konsekwencje zdrowotne. Mówimy mianowicie o zakażeniu opryszczką oczną.

Gdy idziemy skorzystać z jakiegoś salonu rozrywki, w którym oferowana jest taka usługa jak wirtualna rzeczywistość, powinniśmy zwrócić szczególna uwagę na to w jaki sposób odkażane są gogle, z których to mielibyśmy skorzystać.

Gdy gogle VR mamy tylko na własny użytek to powinniśmy oczywiście dbać o ich czystość, brak niepotrzebnego kurzu czy brudu itp.

Herpes Simplex Virus (HSV) czyli wirus który powoduje opryszczkę oczną to wirus, który najczęściej atakuje usta, ale może też zagrozić zapaleniem rogówki czy nawet zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych.

Jak można tego uniknąć? Otóż warto jest dowiedzieć się czym odkażane są gogle pomiędzy kolejnymi użytkownikami, ponieważ wystarczy, aby poprzednia osoba, która używała sprzętu była nosicielem wirusa HSV.

Sprzęt taki powinien być odkażany preparatami do dezynfekcji, ponieważ płyn antybakteryjny to stanowczo za mało by mieć pewność, że nie ryzykujemy własnym zdrowiem.

Innymi konsekwencjami zdrowotnymi mogą być również nieoczywiste uszkodzenia fizyczne, o których w pierwszym momencie zapewne wiele osób nie pomyśli.

Mamy tu mianowicie na myśli ten fakt, że grając w gry przez okulary VR nie zawsze siedzimy wygodnie w fotelu jak to ma najczęściej miejsce podczas standardowej rozgrywki na konsolach czy komputerach, a często musimy sobie zapewnić odpowiednie miejsce, odsunąć zbędne przedmioty a czasem nawet wyznaczyć dokładną bezpieczną przestrzeń za pomocą ruchów ciała czy kontrolerów.

Jeśli przestrzeń, którą wyznaczymy nie będzie odpowiednia, możemy podczas rozgrywki ruszyć się w sposób taki, że nabawimy się kontuzji czy chociaż siniaka.

O czym również warto wspomnieć to wyświetlane w zasadzie przy każdej grze ostrzeżenia o ryzyku wystąpienia epilepsji, co w przypadku gier gdzie obraz wyświetlany jest dynamicznie tak blisko oka jak w okularach VR, ryzyko pojawienia się ataku epilepsji bardzo mocno się zwiększa.

Gogle wirtualnej rzeczywistości a dzieci.

Jak zapewne łatwo się domyślić, z takiej rozrywki jak wirtualna rzeczywistość nie powinni korzystać najmłodsi z oczywistego dość względu. Ciało dziecka w tym oczywiście także oczy, są szczególnie narażone na wszelkiego rodzaju nienaturalne bodźce, jakimi bez wątpienia są gogle VR. Wciąż rozwijający się wzrok u dzieci nie może być wystawiony na działanie gogli do wirtualnej rzeczywistości, a na pewno nie można pozwolić na to by dzieci miały do takiego gadżetu nieograniczony dostęp.
Bardzo słuszne w tym przypadku będzie powiedzenie "wszystko z umiarem".

gogle VR a prawidłowe widzenie u dziecka

Wytężanie wzroku, rzadkie mruganie, skupianie się na wyświetlaczu tak blisko oczu przez dłuższy czas na pewno nie będzie niosło ze sobą niczego dobrego.

Czy zatem nie powinniśmy korzystać z takich gadżetów?

W korzystaniu z takich rozrywek najważniejszy więc wydaje się po prostu zdrowy rozsądek i zwykły umiar oraz odpowiednie dbanie o oczy. Korzystając z gogli do wirtualnej rzeczywistości, czy chociażby pracując długo przed komputerem, oglądając film czy grając w gry powinniśmy pamiętać o robieniu przerw aby nasz wzrok odpoczął i oczy zrelaksowały. Dobrym sposobem jest tzw. zasada 20-20-20, która polega na tym by co 20 minut patrzeć się (np. przez okno) przez minimum 20 sekund na obiekt oddalony od nas minimum o 20 stóp (ok. 6 metrów), by w ten sposób pozwolić naszym oczom regularnie odpoczywać od dużego wysiłku. Warto też korzystać z kropli do oczu by nawilżać je dodatkowo, czyścić i dbać o sprzęt, który ma styczność z tak delikatną częścią naszego ciała jak oczy i ponownie pamiętać by nie przesadzać z czasem poświęconym na tego typu rozrywkę.


Źródła:
https://www.wkrec-sie.pl/rozrywka/w-jaki-sposob-dzialaja-gogle-wirtualnej-rzeczywistosci
https://pl.denizatm.com/pages/58817-is-virtual-reality-bad-for-your-eyes
https://nazdrowie.pl/okulary-vr-sa-szkodliwe-dla-oczu/
https://smartniej.pl/ios/gogle-vr-to-fajne-zabawki-ale-warto-poznac-zagrozenia/
https://www.ppe.pl/news/46630/znany-brytyjski-okulista-ostrzega-przed-goglami-vr-ktore-moga-uszkadzac-wzrok.html
https://www.ppe.pl/news/112341/technologia-vr-moze-uszkodzic-wzrok.html
https://stylzycia.polki.pl/choroby,gogle-vr-zakazenie-opryszczka-oczna,10420086,artykul.html
https://www.benchmark.pl/aktualnosci/rzeczywistosc-wirtualna-nie-dla-dzieci.html
https://innpoland.pl/170946,jak-wirtualna-rzeczywistosc-wplywa-na-umysl-i-cialo-deweloper-vr-o-medium