Nie od dziś wiemy, że palenie wyrobów tytoniowych zagraża ogólnemu zdrowiu. Eksperci wymieniają wśród nich długoterminowe skutki mające wpływ na dalsze życie takie jak znacznie zwiększone ryzyko rozwoju zaćmy czy zwyrodnienia plamki żółtej związanej z wiekiem (ang. age-related macular degeneration; AMD), które są głównymi przyczynami ślepoty. Czy bierne palenie może być równie niebezpieczne? Jak się okazuje tak. Badania ubiegłych lat pokazują, że dzieci w wieku 6 lat wykazują już oznaki uszkodzenia wzroku.
Jak bierne palenie przyczynia się do pogorszenia wzroku?
Jednym z najbardziej podatnych na uszkodzenia przez dym papierosowy miejsc w oku jest naczyniówka. Jest to gęsta sieć naczyń krwionośnych umiejscowiona z tyłu gałki ocznej. Jest odpowiedzialna za dostarczanie składników odżywczych i tlenu do siatkówki oraz za utrzymanie prawidłowej objętości i temperatury oka. Badania wykazały, że osoby regularnie eksponowane na dym papierosowy posiadają wyraźnie cieńszą naczyniówkę, niż osoby niepalące. Przerzedzenie naczyniówki jest bezpośrednio związane z rozwojem zwyrodnienia plamki żółtej.
Rys.1 Schemat budowy oka. Naczyniówka jest częścią błony naczyniowej - zawiera naczynia krwionośne oraz tkankę łączną.
Źródło: https://www.aao.org/eye-health/anatomy/choroid
W celu sprawdzenia czy dzieci są narażone na podobne skutki biernego palenia, badacze z Chińskiego Centrum Okulistycznego Uniwersytetu w Hongkongu przebadali 1400 dzieci w wieku od 6 do 8 lat.
W badaniach wykazali, że dzieci przebywające w dymie miały znacznie cieńsze naczyniówki
(6-8 mikronów) w porównaniu z dziećmi, które nie przebywały w okolicach dymu. Ponadto, zauważono, że im bardziej intensywne palenie papierosów (większa ilość palonych papierosów w ciągu dnia) oraz ilość palaczy w rodzinie przekłada się na wyniki.
Według raportu GUS z 2019r. do codziennego palenia przyznaje się 21% Polaków. Jest to wynik mniejszy niż w 2017 roku, kiedy to odnotowano wynik około 24%. Jest to wciąż znaczna ilość osób, statystycznie co piąta osoba w Polsce naraża swoje zdrowie przez aktywne palenie oraz swoje otoczenie na skutki biernego palenia (8% palących przyznaje, że czasem pali w obecności dzieci, zaś aż 34% oświadczyło, że pali się w ich domach).
Mając na uwadze powyższe, zalecane jest nie tylko regularne badanie okresowe u specjalisty okulisty mające na celu kontrolę zdrowia oczu, ale również innych ekspertów mogących przyczynić się do zapobiegania rozwojowi chorób spowodowanych dymem papierosowym.
Źródła:
https://www.aao.org/eye-health/news/secondhand-smoke-damages-children-eyes
https://www.gov.pl/web/gis/postawy-polakow-wobec-palenia-tytoniu--raport-2017
Li J, Yuan N, Chu WK, Cheung CY, Tang S, Li FF, Chen LJ, Kam KW, Young AL, Ip P, Tham CC, Pang CP, Yam JC. Exposure to Secondhand Smoke in Children is Associated with a Thinner Retinal Nerve Fiber Layer: The Hong Kong Children Eye Study. Am J Ophthalmol. 2021 Mar;223:91-99. doi: 10.1016/j.ajo.2020.10.016. Epub 2020 Oct 29. PMID: 33129810.